De letters op de website of in de app zijn te klein. De woorden te moeilijk en de zinnen te lang. Als laaggeletterde raak je daardoor al snel de weg kwijt. Wibo (66) is één van de 2,5 miljoen Nederlanders die moeilijk kan lezen en schrijven. Ik besloot op mijn 57ste weer helemaal opnieuw te beginnen. Ik ging naar een school voor laaggeleterden. Ik merkte daar dat ik niet alleen was.”
Het digitaal kunnen regelen van je bankzaken is in de afgelopen jaren steeds normaler en toegankelijker geworden. Voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven kan digitaal bankieren echter best een uitdaging zijn. Dat blijkt uit het verhaal van Wibo. Al als jong kind kwam Wibo moeilijk mee op school en ruilde hij de schoolbanken liever in voor lange dagen aan zee.
“Ik ben op Curaçao geboren en ons huis lag op een steenworp afstand van de kust. Als kleine jongen vond ik het heerlijk om te zwemmen; ik was veel liever bij de zee dan op school,” lacht hij. “Als ik met lezen de beurt kreeg, wist ik nooit waar we waren. Dat maakte me onzeker. Ik bedacht daarom allerlei uitvluchten. Zo gooide ik mijn schoenen op het dak van ons huis als het tijd was naar school te gaan in de hoop dat ik niet hoefde,” vertelt Wibo.
Achterstand
De leerkrachten lieten het gewoon gebeuren en gaven Wibo weinig aandacht. Met elke schooldag die hij miste, kwam hij verder op achterstand. “Zo heb ik nooit alle letters van het alfabet kunnen leren. Nadat ik twee keer bleef zitten, besloot mijn vader, die visser was, dat ik voortaan met hem mee ging, de zee op. Ik kom uit een gezin met elf kinderen en moest helpen de kost te verdienen. Ik vond dat schitterend, want ik hield van de zee.”
Maar toen Wibo eenmaal een jaar of achttien was, kreeg hij spijt dat ik nooit iets had geleerd. “Ik was het hulpje van mijn vader, die soms behoorlijk hard voor me was. Mijn moeder besloot dat ik op het eiland werk moest zoeken. Zo ging ik aan de slag in een werkplaats.”
Als je niet kan lezen, moet je extra je best doen
Vier jaar later emigreerde Wibo naar Nederland. “Ik was 22 jaar en ging in Den Haag wonen. Hierna verhuisde ik naar Den Helder en ging ik bij de marine werken. Ik heb hier twintig jaar keihard gewerkt: als je niet kunt lezen en schrijven, doe je extra je best om aan het werk te blijven.”
In 2011 werd Wibo na een hernia-operatie afgekeurd. “Ik kwam in een re-integratietraject van het UWV en kreeg een computercursus aangeboden. Toen ze zagen dat ik vast liep, omdat ik niet kon lezen, stelden ze voor om weer naar school te gaan. En zo besloot ik op mijn 57ste helemaal opnieuw te beginnen en ging ik naar een school voor laaggeletterden.”
Dat was een grote ommekeer in Wibo’s leven. “Ik merkte dat ik niet alleen was. Zo was er een klasgenoot die als boerenzoon net als ik ook al jong moest werken en nooit naar school was gegaan. Vroeger voelde ik me vaak eenzaam; het was alsof ik een donkere tunnel zat. Toen ik leerde lezen en schrijven, zag ik licht aan het einde van die tunnel en geloofde ik weer in mezelf.”
Nu zet Wibo zijn ervaringen in om anderen te helpen. Bijvoorbeeld door voorlichting te geven aan lotgenoten. “Ik wil mensen vooral aanmoedigen weer naar school te gaan. Dan zeg ik: ‘Doe de gordijnen open en kijk naar buiten: de wereld is zo veel groter’. Ik ben het levende bewijs dat je nooit te oud bent om te leren.”
Ondersteuning bij digitaal bankieren
ABN AMRO werkt samen met Stichting ABC om te kijken hoe zij digitaal bankieren beter toegankelijk kan maken. Voor klanten zoals Wibo vormen digitale middelen soms een extra drempel. “Als klant heb ik meegedaan aan een test om te kijken hoe de bank de financiële toegankelijkheid kan verbeteren. Zelf heb ik hiervan ook veel geleerd”, zegt Wibo.
Met de bank-app kan hij nu dan ook prima overweg. “Hoe minder stappen je nodig hebt, hoe beter het is. Het is dan ook fijn dat de teksten in de app kort en goed leesbaar zijn en belangrijke informatie gemakkelijk te vinden is. Ook heb ik allerlei handige functies ontdekt, zodat ik al mijn bankzaken snel en eenvoudig kan regelen.”
Tips en hulp
Gudy van der Wal-Verbruggen, directeur Financiële Toegankelijkheid van ABN AMRO, vertelt dat de bank ook op andere manieren veel doet om laaggeletterden te helpen. “We willen zorgen dat er voor iedereen een manier is om te bankieren. Dit kan digitaal via de ABN AMRO-app en internet bankieren, maar ook samen met één van onze tweehonderd Hulp bij Bankzaken Adviseurs: via beeldbankieren, telefonisch of bij de klanten thuis.”
ABN AMRO biedt ook op allerlei andere manieren ondersteuning. Gudy: “Op onze website staan veel uitlegvideo’s om mensen te helpen met online bankieren. Ook worden maandelijks cursussen georganiseerd en zijn er begrijpelijke handleidingen gemaakt. Voor mensen die het soms moeilijk vinden om dingen te begrijpen, hebben we veel tips en oplossingen die kunnen helpen. Zo willen we er als bank voor alle klanten zijn en altijd dichtbij hen blijven.”